فرق رطب و خرما

تفاوت رطب با خرما

خرما در رده گیاهان “Monocots” قرار می‌گیرد و از تیره “Arecaceae” یا همان «نخل» است. این میوه در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و به‌صورت خوشه‌های بزرگ از درخت‌ها آویزان می‌شود. رطب از همان درخت خرما گرفته می‌شود با این تفاوت که زمان برداشت آن زودتر از خرما بوده و رنگ آن روشن‌تر است. اگر رطب چیده نشود به خرما تبدیل می‌شود. برای شناخت بیشتر تفاوت خرما با رطب نگاهی به جدول زیر بیندازید.

1.     بررسی تفاوت خرما با رطب از نظر بافت میوه

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌هایی که میان خرما و رطب وجود دارد «مربوط به بافت آن‌ها» است. با باز کردن دانه‌های خرما و رطب و قرار دادن آن‌ها کنار هم، این تفاوت را به وضوح می‌توان تشخیص داد. به‌طور معمول، میزان آب موجود در رطب بیشتر از خرما است. دلیل این امر این است که دانه‌های خرما تازه‌ترین حالت خود را دارند و در نتیجه، آب موجود در بافت آن به دلیل عدم تبخیر ناشی از گرما، بیشتر است. این موضوع باعث می‌شود که میزان قند حاضر در رطب نیز کم‌تر از خرمای رسیده باشد؛ همچنین به‌طور معمول، بافت خرما نسبت به رطب کمی سفت‌تر است.

2.     بررسی تفاوت رطب و خرما از نظر ترکیبات و موارد معدنی

با وجود اینکه خرما و رطب هر دو از همان درخت به دست می‌آیند و عضو یک خانواده هستند؛ اما اختلافاتی در مواد معدنی و ترکیباتشان وجود دارد. خرما بیشتر در درخت باقی می‌ماند؛ بنابراین فرایند رشد آن طولانی‌تر است و این باعث می‌شود ترکیبات و مواد معدنی بیشتری در آن تجمع یابد؛ به‌عنوان‌مثال خرما حاوی مقادیر بیشتری از آهن، کلسیم، ویتامین‌ها، فیبر و سایر مواد مغذی است در حالی که مقدار ویتامین C در رطب بیشتر است.

3.     بررسی فرق رطب با خرما از نظر مدت ماندگاری

فرق رطب و خرما از جنبه‌های مختلفی نمایان می‌شود؛ اما یکی از این تفاوت‌ها در «مدت زمان ماندگاری آن‌ها» است. خرما دارای مقدار کم‌تری آب نسبت به رطب است؛ به همین دلیل انتظار داریم که مدت ماندگاری آن بیشتر باشد. به‌طورکلی خرما توانایی حفظ طعم و ظاهر بدون تغییر را تا دو هفته دارد؛ اما رطب در شرایط مناسب و در دمای مناسب تا شش ماه نیز می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی ماندگار باشد.

4.     بررسی فرق خرما با رطب از نظر شرایط نگهداری

بسیاری از افراد از مزه و تازگی خرما و رطب لذت می‌برند به‌خصوص وقتی که این میوه‌ها تازه و تر باشند. اکثراً تمایل دارند حجم کمی از آن‌ها را خریداری کنند؛ اما گاهی اوقات ممکن است بیشتر از نیاز داشته باشند و بخواهند آن‌ها را نگه دارند. این مسئله در رابطه با خرما کمی پیچیده‌تر است؛ زیرا ماندگاری آن محدود است. با این حال یک راه حل ساده برای نگهداری طولانی‌تر خرما وجود دارد. با قرار دادن خرما در یک ظرف مناسب و بعداً در فریزر می‌توانید مدت زمان نگهداری آن را افزایش دهید و از تازگی و طعم خرما برای مدت طولانی‌تری لذت ببرید.

5.     بررسی تفاوت خرما و رطب از نظر طبع هریک

خرما به لحاظ خواص فوق‌العاده‌ای که دارد به‌عنوان یکی از میوه‌هایی با اثرات پیشگیری‌کننده در برابر بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان کولون، روده و معده معرفی می‌شود. از آنجایی که خرما دارای خاصیت «ملین» است، مصرف مداوم آن می‌تواند باعث تنظیم صحیح روده‌ها شده و بهبود گوارش کمک کند. به منظور بهره‌برداری بهتر از خواص خرما معمولاً توصیه می‌شود که هر صبح و شب، ۶ تا ۷ عدد خرما را در آب جوش قرار داده و به‌صورت گرم میل کنید.

با توجه به طبع گرم و خشک خرما، این میوه برای افرادی با طبع سرد بسیار مفید است. خرما دارای ویژگی خنثی‌کنندگی اسید معده است. به‌عنوان یک روش درمانی سنتی معمولاً در مواقعی که فرد دچار سوزش معده یا درد شکمی می‌شود، مصرف خرما توصیه می‌شود. این میوه با کاهش اسید معده، سوزش و درد را کاهش می‌دهد و به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند.

رطب که مرحله قبل از خرما درخت نخل است، یک منبع غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، الیاف و قند طبیعی است. طبع گرم و تر رطب این میوه را به یک منبع انرژی غذایی برای فصول سردسیر تبدیل کرده و به‌عنوان یک ماده غذایی سالم برای افرادی که به دنبال کاهش وزن یا کنترل دیابت هستند توصیه می‌شود.

مراحل رشد خرما و رطب

حالا که با فرق رطب و خرما آشنا شدید نوبت به آشنایی با مراحل رشد این دو میوه می‌رسد. تکامل دانه تا رسیدن به میوه خرما از طریق پنج مرحله طی می‌شود. هر کدام از مراحل با ویژگی‌های خاصی همراه هستند که عبارت‌اند از:

مرحله‌ی اول: خلال یا خلیلوک

در این مرحله، میوه به‌صورت خلال یا خلیلوک شناخته می‌شود؛ اندازه آن کوچک و رنگش سفید یا سبز کم‌رنگ است.

 مرحله‌ی دوم: چاقالی یا پهک

در این مرحله، میوه به چاقالی یا پهک می‌رسد؛ اندازه آن بزرگ‌تر از مرحله قبلی و رنگش کاملا سبز است.

لمس کردن آن نشان‌دهنده‌ی سفتی است.

 مرحله‌ی سوم: خارک یا خلال

در این مرحله، میوه کم کم به رنگ زرد و سپس قرمز می‌پیچد و به آن خارک یا خلال گفته می‌شود.

 مرحله‌ی چهارم: رطب

در این مرحله، میوه به حالت رطب می‌رسد، رنگش تغییر کرده و بافت آن نرم‌تر می‌شود. میوه در طی چهار هفته به رسیده‌ترین حالت خود می‌رسد.

مرحله‌ی پنجم: تیره شدن و رسیدن به انتهای دوره عمری

این مرحله آخرین مرحله است که میوه در آن به‌تدریج تیره می‌شود. در این زمان، میوه آب میان بافتی خود را از دست می‌دهد و به انتهای دوره عمری خود می‌رسد.

انواع مختلف رطب و خرما

تنوع گسترده‌ای از انواع خرما و رطب در سراسر ایران و جهان وجود دارد که با ذکر نام آن‌ها می‌توان به شناخت بیشتری از این محصولات معروف رسید.

• خرمای آمبرا: نوعی خرمای نرم و گوشتی که دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است.
• خرمای کبکاب: دارای رنگی از قهوه‌ای سوخته تا سیاه است و بیشتر به‌صورت رطب و یا خرما مصرف می‌شود.
• خرمای مجول: این نوع خرما با بیشترین حجم صادرات به بازار عرضه می‌شود.
• خرمای پیارم: به دلیل میزان مناسب قند برای افراد مبتلا به دیابت یک گزینه مناسب و پر طرفدار است.
• خرمای آجوا: یک نوع خرمای بدون شهد است.
• خرمای دجلت: با طعمی که شبیه به طعم واقعی میوه درخت نخل است به فروش می‌رسد.
• خرمای دیری: با رنگی کهربایی در حالت رسیده عرضه می‌شود.
• خرمای مضافتی: با ظاهری صاف و براق در بم کشت می‌شود.
• خرمای برحی: هم در حالت نارس و هم رسیده قابل خوردن است.
• خرمای کبکاب: این خرما قابلیت مصرف در حالت نارس را ندارد.
• خرمای سوکاری: سوکاری به‌عنوان خرمایی با قند طلایی شناخته می‌شود.
• خرمای خاخام ایرانی: معمولاً دارای شهد است و گوشت و پوست آن بهم چسبیده‌ است.
• خرمای شاهانی: این خرما دارای بافتی نرم و لطیف است.
• خرمای ربی: یک نوع خرمای نیمه خشک است.
• خرمای استعمران: از نظر میزان رطوبت به خرمای مضافتی شبیه است.
• خرمای شهابی: با طعم بسیار خوب و مطلوب همراه است.
• خرمای گنتار: در بازار به خرمای قطار معروف شده است.
• خرمای زاهدی: بافت نرمی دارد و شیرینی آن مناسب و متعادل است.
• خرمای خضراوی: محصولی از عراق است که در حال حاضر در ایران هم کشت می‌شود.
• خرمای خاصویی: با ظاهری شبیه به بامیه کشت و عرضه می‌شود.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم تفاوت خرما با رطب را به شما توضیح دهیم. این دو میوه از لحاظ مقدار قند و مدت ماندگاری دارای تفاوت‌های قابل‌توجهی هستند. زمان برداشت میوه از درخت نقش مهمی در تشخیص خرما یا رطب بودنش دارد. به‌طورکلی خرما به مدت حدود ۲۰ روز تحت تابش خورشید قرار می‌گیرد و خواص بیشتری نسبت به رطب دارد.

اولین تفاوت بین خرما و رطب در فرایند تولید آنها است. خرما میوه‌ای طبیعی است که از درخت خرما برداشت می‌شود؛ در حالی که رطب از خرماهای رسیده استخراج و پس از پالایش و آسیاب به شکل رطب تبدیل می‌شود. رطب دارای یک بافت غلیظ‌تر و چسبنده‌تر است. خرما، رطب و رطب از لحاظ تغذیه‌ای و سلامتی بسیار ارزشمند هستند و انتخاب بین آن‌ها بستگی به سلیقه شخصی، میزان مصرف و نیازهای غذایی شما دارد.

سوالات متداول

1. خرما و رطب را توضیح دهید؟

خرما یکی از میوه‌های گرمسیری است و از منابع غنی فیبر، کربوهیدرات، پروتئین، کلسیم و آهن برخوردار است. این میوه، خواص درمانی فراوانی دارد. خرما به‌عنوان یک میوه سرشار از مواد مغذی است که می‌تواند در جلوگیری از بروز بیماری‌هایی مانند سرطان و کم خونی مؤثر باشد. خرما پس از کاهش آب و تغییر رنگ به وضعیت رطب می‌رسد. این دو از لحاظ مقدار املاح معدنی و مواد مغذی، بافت میوه، زمان برداشت و روش‌های نگهداری متفاوتند.

2. چگونه خرما به رطب تبدیل می‌شود؟

ابتدا، شکوفه‌های سبز درخت نخل به مرور زمان به یک میوه سبز و سفت تبدیل می‌شوند و در همین مرحله، هسته شکل می‌گیرد. این مرحله را معمولاً «چاقالی» می‌نامند. با گذشت زمان، چاقالی‌ها زرد یا قرمز رنگ می‌شوند و خرما به شکل «خرمای خرک» در می‌آید. در شرایط گرم جنوب، خرما به مرور زمان بافتی آبدارتر به خود می‌گیرد که به آن «رطب» می‌گویند. اگر رطب روی درخت بماند، بافت آن به‌طور نیمه خشک تغییر می‌کند. اگر بیش از ۲۰ روز رطب روی درخت باقی بماند و زیر تابش آفتاب قرار بگیرد، خرما به وجود خواهد آمد.

3. کدام یک از این محصولات بیشترین ارزش غذایی را دارند؟

خرما نسبت به رطب از نظر میزان آهن و کلسیم برتری دارد؛ همچنین حاوی مقادیر بیشتری از فیبر و ویتامین است که خواص بیشتری را برای سلامتی ارائه می‌دهد اما رطب از نظر میزان ویتامین C ارجحیت دارد.

4. کدام یک از این مواد برای سلامتی بیشتر مفید هستند؟

هم خرما و هم رطب ارزش غذایی بالایی دارند و برای سلامتی مفید هستند؛ اما در مقایسه با یکدیگر، خرما ممکن است حاوی مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبرهای غذایی از جمله پتاسیم، منیزیم،و ویتامین‌های گروه B باشد. رطب نیز حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند پتاسیم و آهن است؛ اما ممکن است در مقایسه با خرما، مواد مغذی کم‌تری داشته باشد. انتخاب بین خرما و رطب بستگی به نیاز شما دارد.

5. کدامیک از این مواد شیرین‌تر و نرم‌تر هستند؟

رطب به‌عنوان محصولی از خرما دارای بافتی نرم‌تر است. مقدار قند موجود در رطب کم‌تر از خرما بوده و این امر مزیتی برای افرادی که به میزان قند مصرفی خود توجه دارند به حساب می‌آید.

6. آیا بین کاربردهای آشپزی این دو ماده تفاوتی وجود دارد؟

خرما و رطب در آشپزی به‌عنوان دو ماده متفاوت، استفاده می‌شوند و هر کدام با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص اما نزدیک به هم همراه هستند. خرما معمولاً به‌عنوان یک ماده شیرین‌کننده طبیعی و غنی از انرژی در آشپزی به کار می‌رود. خرما برای تهیه دسرها، خمیرها، موس‌ها و خوراکی‌های شیرین مانند کیک و کلوچه عالی است. رطب نیز یک افزودنی شیرین و طعم‌دهنده عالی برای غذاها و نوشیدنی‌ها است.

7. آیا هر دو به‌راحتی در بازارها قابل دسترسی هستند؟

خرما و رطب به‌طور معمول در بازارها پیدا می‌شوند. این دو محصول در اکثر فروشگاه‌ها، بازارها و سوپرمارکت‌ها موجودند.