معرفی بیش از 10 مدل از محبوب ترین انواع خرما

خرما، یک ماده غذایی به اندازه یک بند انگشت ولی با یک دنیا خاصیت که سرشار از آنتی‌اکسیدان و فیبر بوده و برای سلامت استخوان‌ها، چشم و کنترل قند خون مفید است، حاوی آهن بوده و به بالا بردن سطح انرژی بدن کمک می‌کند. سرشار از انواع ویتامین بوده و در کاهش وزن هم موثر است. اینها بخشی از خواص بی‌نظیر، خرما هستند. بنابراین با تکیه بر خواص خرما و ویژگی‌های بی‌نظیر آن، طلای سیاه نامی شایسته آن است. خرما در کنار استفاده روزمره، پای ثابت سفره‌های افطار خانواده‌ها در ماه رمضان و  رژیم های غذایی نیز است. خرما مدل‌های متنوعی دارد طبق گفته‌ها، حدود 3000 نوع خرما در جهان وجود دارد، که بسیاری از آن‌ها هنوز شناخته شده نیستند. در این مطلب سعی داریم شما را با انواع خرما و هر آنچه مرتبط به خرماست، آشنا کنیم.

تفاوت انواع خرما

دو ویژگی مهم که خرماها را از هم متمایز می‌کند، میزان رطوبت و نوع قند آنهاست که خرماها را دارای خصوصیات و فواید متفاوتی می‌کند.

میزان رطوبت در خرما

میزان آب و رطوبت خرما، آنها را به انواع مختلفی تقسیم می‌کند. هر چه خرما مدت زمان بیشتری روی درخت بماند، در اثر گرمای خورشید، میزان رطوبت آن کاهش می‌یابد. هر چه خرما رطوبت کمتری داشته باشد، ماندگاری آن افزایش پیدا می‌کند. خرماها بر اساس مقدار آب و رطوت به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• خرمای خشک: این مدل خرما در مقایسه با خرمای نیمه خشک و نرم یا تر، انرژی و ساکاروز بیشتری دارد.
• خرمای نرم: این نوع خرما دارای کمترین میزان انرژی و ساکاروز در بین انواع خرما هستند.
• خرمای نیمه‌خشک

قند موجود در خرما

هر نوع خرمایی حاوی میزان متفاوتی از قند است. در حالت کلی سه نوع قند در خرما وجود دارد که عبارتند از:

• ساکاروز (قندی پیچیده)
• گلوکز (قند ساده)
• فروکتوز

هر نوع خرما حاوی یک یا هر سه نوع این قند است. انواع خرما از لحاظ تنوع و قند متفاوت هستند، اما این تفاوت‌ها زیاد نیست و اگر خرماها را از نظر میزان قند با هم مقایسه کنیم، تنها 2 درصد با هم فرق دارند. میزان قند موجود در خرما، با رطوبت آن نسبت مستقیمی دارد. به‌طوری‌که هر چه میزان رطوبت بیشتر باشد، خرما قند کمتری خواهد داشت.

درست است که تفاوت اصلی انواع خرما در میزان رطوبت و قند آن‌هاست، اما خرماها از جنبه‌های دیگری هم با هم تفاوت دارند، از جمله رنگ، نوع شکل و بافت، اندازه خرما، مزه و ترکیبات آن‌ها، که نتیجه آن انواع خرماهای خوشمزه و مفیدیست که تا به امروز وجود دارد.

جدول معرفی انواع خرما

خرما بیش از ده‌ها نمونه و مدل دارد و ممکن است شما فقط نام تعداد کمی از آن‌ها را شنیده باشید. در ادامه برخی از معروف‌ترین خرماها را در یک جدول بیان کردیم و به برخی ویژگی‎های آن و محلی که کشت می‌شود هم اشاره کردیم:

در این جدول ما تنها به خلاصه‌ای از معرفی برخی از انواع خرما پرداختیم. در ادامه مدل‌های دیگر خرما را به تفضیل معرفی می‌کنیم.

معرفی انواع خرما

خرما زاهدی (قصب)

خرما زاهدی نوعی خرمای خشک محسوب می‌شود که در برخی نواحی ایران تحت عنوان قصب نیز شناخته می شود. این خرما به دلیل قند فراوانی که دارد، در تهیه انواع کلوچه مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله فواید این خرما می‌توان به ویتامین‌های B6، آهن، فیبر بالا و خاصیت آنتی اکسیدانی آن اشاره کرد. قند موجود در خرمای زاهدی از نوع فروکتوز بوده که نه تنها موجب قند خون نشده بلکه برای کاهش وزن هم مناسب است. این خرما جذب ویتامین و آنتی‌اکسیدان را آسان‌تر می‌کند. این خرما طبعی گرم داشته و برای افراد دارای طبع سرد توصیه می‌شود. خرمای زاهدی حاوی فیبر بالاییست که برای افراد دارای مشکل گوارشی انتخاب خوبی است.

خرما ربی

خرما ربی یکی از معروف‌ترین انواع خرما بوده که در منطقه سیستان و بلوچستان کشت می‌شود و یکی از زودرس‌ترین خرماهای کشور است. خرمای ربی از نظر ظاهر مشابه خرما پیارم است با این تفاوت که  رنگ سیاه‌تری دارد. این خرما علاوه بر ایران، در کشور پاکستان نیز تولید می‌شود. اگر به همراه غذا چند عدد خرمای ربی مصرف کنید، به هضم غذا کمک کرده و از ابتلا به سرطان سیستم گوارشی جلوگیری می‌کند. همچنین عملکرد روده را تنظیم کرده و از کم‌خونی جلوگیری می‌کند. این خرما ارزش غذایی بالایی داشته و سرشار از منیزیم، پتاسیم، پروتئین و ویتامین‌هایی نظیر A، B وc می‌باشد. هسته این خرما حاوی آنتی اکسیدان بوده که از آن در صنعت صابون‌سازی و ساخت لوازم آرایشی استفاده می‌شود. به همین دلیل میزان صادرات بالایی دارد.

خرما کلوته

خرما کلوته یا کلیته بیشتر در شهرهای جیرفت و عنبرآباد کاشته می‌شود و جزء خرماهای نیمه خشک محسوب می‌شود. رنگ قهوه‌ای دارد. این خرما به نسبت درشت و با شیره لذیذ و شیرینی که دارد می‌تواند تامین کننده کالری مورد نیاز افراد، به خصوص کودکان، ورزشکاران و زنان باردار باشد. اگر در طول روز بین 3 تا 5 عدد خرمای کلوته مصرف کنید، انرژی کل روزتان تامین می‌شود.

خرما کبکاب

خرمای کبکاب یکی از انواع خرماهای تر با طعم مطلوب لذیذ و شیرین است که در مناطقی از استان‌های خوزستان، فارس و بوشهر کشت می‌شود. این خرما منبع غنی ویتامین‌های A ،B2 ،B1 ،C، آهن، پتاسیم، کلسیم، پروتئین و فیبر است. کبکاب به صورت چسبیده و در اصطلاح پرسی در بازار موجود است. خرمای کبکاب سرعت پیشرفت آلزایمر و التهاب مغز را کاهش داده و برای سلامتی بدن و قدرت بینایی هم مفید است.

خرما زرد عسلی

خرمای زرد عسلی که به آن رطب زرد نیز گفته می‌شود، در منطقه‌ای تحت عنوان خشت در استان فارس کاشته می‌شود. این خرما با بافت بسیار نرمی که دارد، برای مشکلات کم خونی بسیار مفید است. از دیگر ویژگی‌های رطب زرد، می‌توان به طعم شیرین، زودرس بودن، کالری بالا و طبع گرم آن اشاره کرد. خرمای عسلی را می‌توان به عنوان یک وعده غذایی در نظر گرفت زیرا حاوی انواع ویتامین‌ها از جمله B، C، E و A می‌باشد. ویتامین ب موجود در این خرما بهترین مکمل برای تقویت اعصاب به حساب می‌آید.

خرما مرداسنگ

خرمای مرداسنگ گوشت و بافت بسیار نرمی دارد. رنگ این خرما قهوه‌ای روشن متمایل به زرد است و یک خرمای کمیاب بوده که در منطقه جیرفت کرمان کاشته می‌شود. به همین دلیل این خرما در سایر نقاط ایران و جهانی کمتر شناخته شده است. این خرمای خوشمزه که بافتی گوشتی و نرم دارد و بسیار خوش خوراک است، سرشار از انواع ویتامین های A، B، C و E و همچنین حاوی مواد معدنی است و به دلیل داشتن منیزیم خاصیت ضد سرطانی هم دارد.

خرما هلیله

خرمای هلیله بین 4 تا 6 سانتی‌متر طول دارد و پوست آن رنگی زرد کمی تیره تا قهوه‌ای تیره یا شکلاتی دارد. این خرما به وفور در شهرهای جیرفت و جهرم زیر کشت می‌رود. همچنین این نوع خرما در مراحل مختلف رشد از جمله خارک و رطب قابل مصرف است. هلیه به‌عنوان منبع طبیعی انرژی محسوب می‌شود. این خرما حاوی مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم، آهن بوده و ویتامین‌هایی نظیر A، C و گروه B دارد که به سلامت پوست و افزایش سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.

خرما لولو

خرمای لولو که به آن خرمای آلویی نیز اطلاق می‌شود، از نظر ظاهری و سایز نسبت به سایر خرماها کوچک‌تر است. این خرما در دسته خرماهای خشک قرار می‌گیرد و رطوبت پایینی دارد.‌ این خرما که هسته کوچکی دارد، طعم آن مشابه خرمای پیارم است. از خواص خرمای لولو می‌توان به جلوگیری از پوسیدگی دندان، تقویت حافظه، حاوی آهن، کاهش دهنده کلسترول خون، تسکین درد قفسه سینه و کاهش سرفه، کمک به کاهش کم خونی و فشار خون اشاره کرد.

نکته مهم :  چنانچه قصد خرید خرما را دارید پیشنهاد میشود قبل خرید حتما بلاگ “راهنمای خرید خرما “ را مطالعه فرمایید

خرما خدری

مناطقی از جمله خوزستان، خشت و دشتستان زیر کشت خرمای خدری است. این خرما در دو سایز ریز و بزرگ در بازار وجود دارد و در گروه خرماهای خشک قرار می‌گیرد. برخلاف ظاهر و پوست چروکیده خرمای خدری، این خرما طعم و گوشت شیرین و دلپذیری دارد. همچنین هسته و گوشت این خرما به راحتی از هم جدا می‌شود.

خرما برحی

این خرما در هنگام رسیدن رنگ قهوه‌ای مایل به طلایی دارد و در اشکال گرد تا بیضی موجود است. خرمای برحی در شهرهای بسیاری از استان خوزستان کشت می‌شود. گوشت نرم خرما به هسته چسبیده است و طعم کاراملی بی‌نظیر این خرما، در میان مردم کشورهای اروپایی نیز محبوبیت دارد.

خرما دیری

رنگ پوست این خرما قهوه‌ای متمایل به مشکی است. خرمای دیری با طبع گرم و خشک خود، بافتی نرم و  دلنشین دارد. افراد دیابتی می‌توانند از این خرما نیز استفاده کنند و به دلیل کالری بالای آن، برای ورزشکاران یک میان وعده مغذی محسوب می‌شود. شکل این خرما کشیده است و با طعم شیرین خود یک خرمای پرطرفدار در سراسر جهان به شمار می‌آید.

خرما استعمران (سایر)

مقدار قند موجود در خرمای استعمران بیش از ۷۵ درصد است و این خرما در اواخر تابستان تا اوایل پاییز برداشت می‌شود. بخش زیادی از نخلستان‌های خوزستان زیر کشت این خرما قرار دارد. خرمای استعمران با میزان رطوبت حداکثر ۱۸ درصدی، در دسته خرماهای نیمه خشک قرار دارد. به همین دلیل ماندگاری این خرما بالا بوده و می‌توان آن را به مدت دو سال نگه داشت. همچنین این رطوبت پایین، شرایط لازم برای صادرات آن را نیز فراهم نموده است. این مدل خرما با توجه به میزان قند بالایی که دارد، به سرعت در آب حل شده و شیرینی زیادی تولید می‌کند.

خرما مضافتی

خرمای مضافتی که با نام خرمای بم نیز شناخته می‌شود، با مقدار رطوبت ۲۰ الی ۲۵ درصد جزء خرماهای تر محسوب می‌شود. رنگ پوست نازک این خرما مشکی بوده و در شهرهای بم، حاجی آباد، جیرفت و ایرانشهر کشت می‌شود. شیره این خرما بسیار زیاد است و پوست براق آن به آسانی از هسته جدا می‌گردد. خرمای مضافتی دارای مقدار زیادی پتاسیم بوده که می‌توان آن را نوعی درمان برای اسهال در نظر گرفت، همچنین این خرما دارای آهن بالا و قندی طبیعی و مناسب برای بدن است.

خرمای شاهانی

خرمای شاهانی رنگی قهوه‌ای روشن و هسته‌ای سخت دارد. طعم این خرما لذیذ و شیرین بوده و حتی خارک آن نیز طعمی شیرین دارد. شاهانی ارزش غذایی بالایی داشته و حاوی مقادیر زیادی کلسیم، آهن و فسفر بوده به همین دلیل از خرمای مضافتی بهتر است.

خرمای خاصویی

خرمای خاصویی یکی از انواع خرماهای کمیاب بوده و جزو مرغوب‌ترین و باکیفیت‌ترین نوع خرماهاست. این خرما فقط در بوشهر قابل کاشت بوده و جزو خرماهای کوچک قرار می‌گیرد. خاصویی در مقایسه با خرماهای خشک، قند کمتری دارد. اندازه این خرما معادل دو یا سه عدد خرمای معمولی است. در میان مردم محلی به آن خرمای خاصه هم می‌گویند.

به منظور آشنایی بیشتر با بیشترین و کمترین کالری خرما کلیک کنید.

بهترین نوع خرما در ایران کدام است؟

خرما در حال حاضر یکی از باسابقه‌ترین خوراکی‌های خوشمزه در ایران است. ایران هم در بین کشورهای تولید و برداشت کننده خرما رتبه خوبی داشته و توانسته حدود 400 نوع خرما را تولید کند. بر اساس اصول تخصصی، انواع خرما را می‌توان به بیش از 20 مدل تقسیم کرد. با توجه به آمار و بررسی‌های انجام شده، خرمای پیارم یکی از بهترین و رایج‌ترین خرماهای موجود در بازار است. چون نخل خرمای پیارم در برابر آب شور مقاوم است، محبوبیت بیشتری در میان کشاورزان ایرانی دارد. قند خرمای پیارم از نوع فروکتوز بوده و خیلی سریع در بدن می‌سوزد. پیارم یکی از خوش‌خوراک‌ترین انواع خرما بوده و کافیست برای یک بار آن را امتحان کنید تا به صحت این کلام پی ببرید.

حالت های مختلف خرما

تنوع میوه درخت نخل، بسیار بالا است و شناخت آن به شما کمک می‌کند تا نوع مناسب آن را تهیه نمایید. به طور کلی میوه درخت نخل را می‌توان در سه گروه زیر طبقه بندی کرد.

• خارک

زمانی که میوه درخت نخل به صورت نرسیده برداشت شود، به آن خارک می‌گویند. البته همه انواع خرما را نمی‌توان به صورت نارس و کال چید و مصرف نمود.

• رطب

بعد از گذشت حدوداً یک ماه از ماندن میوه خارک روی درخت نخل، رسیده‌تر می‌شود و به آن رطب می‌گویند.

• خرما

خرما آخرین مرحله از تکامل میوه درخت نخل است که بعد از آنکه رطب حدوداً ۳ هفته روی درخت ماند، آب میان بافتی آن کاهش پیدا می‌کند و رنگ آن تیره تر می‌شود.

جمع‌بندی

در این مطلب سعی کردیم شما را با دنیای متنوع خرما یا همان جواهر سیاه آشنا کنیم. برخی از انواع خرما را معرفی کرده و مزایای آن را بیان کردیم. به‌طور خلاصه می‌توان گفت که از قرار دادن این ماده غذایی مفید و پرخاصیت در رژیم غذایی خود غافل نشوید زیرا سرشار از انواع مواد معدنی و مغذی بوده و انرژی روزتان را تامین می‌کند. درست است که ویژگی‌های کلی خرماها با هم یکسان است اما میزان قند و در نتیجه کالری آن‌ها با هم متفاوت بوده که این ویژگی به نحوه کشت و رطوبت خرما بستگی دارد.

سوالات متداول:

• آیا تمام انواع خرماها طعمی یکسان دارند؟

حدود 3000 نوع خرما در جهان وجود دارد که هر کدام خولص، طعم و ویژگی‌های خاص خود را دارند.

• کدام‌یک از انواع خرماها برای رژیم‌های غذایی خاص مناسب‌تر است؟

برای مثال اگر مبتلا به دیابت هستید، خرمای کبکاب برای شما مناسب است.

• خشک و نیمه خشک بودن خرما چه تاثیری دارد؟

هر چه میزان رطوبت خرما بیشتر باشد، قند کمتری خواهد داشت. یعنی خرمای خشک نسبت به خرمای نرم، قند بیشتری دارد.

• چه عواملی تعیین‌کننده بهترین نوع خرما در ایران هستند؟

ایران سرزمین خرماهاست. حجم تولید، طعم و مزه، شرایط نگهداری، قیمت و عواملی دیگر روی پرطرفدار بودن یک محصول موثرند.

• خرماها به چه صورت در رژیم غذایی انسان مفید هستند؟

خرما با داشتن انواع مواد مغذی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای رژیم غذایی است، زیرا با میزان قندی که دارد انرژی فرد را تامین کرده و با توجه به مواد معدنی موجود در آن، انتخاب مناسبی به عنوان میان وعده یا حتی غذای اصلی به حساب می‌آید.